فیس‌بوک

فیس‌بوک (به انگلیسی: facebook) شرکت ایجاد کنندهٔ وب‌گاه فیس‌بوک است که در ۴ فوریه ۲۰۰۴ به وجود آمد.[۱]از شبکه‌های اجتماعی مجازی است که به واسطه آن می‌توان با دوستانی که دارای حساب کاربری در فیس بوک هستند عکس، فیلم یا پیغام به اشتراک گذاشت. فیس بوک هم اکنون به طور رایگان در اختیار مردم جهان قرار دارد.

وب‌گاه فیس‌بوک بیش از هشتصد میلیون کاربر دارد و هم‌اکنون به ۴۰ زبان از جمله فارسی[۵]، قابل دسترس بوده و ۷۰ درصد از کاربران آن در خارج از ایالات متحده هستند.[۶]

محیط فیس‌بوک در واقع مجلسی از دوستان و آشنایان یک کاربر به‌شمار می‌آید. فیس بوک با ارائه امکان عضوگیری در تعداد بالا، به کاربران اجازه می‌دهد تا در هر لحظه دوستان جدیدی را به مجموعه دوستان خود اضافه کنند.[۷]

کاربران در فیس‌بوک دارای یک صفحه شخصی هستند. می‌توانند گروه تاسیس کنند و یا در گروه‌های دیگر عضو شوند. کاربران می‌توانند برای خود آلبوم عکس انتخاب کنند و افرادی را به لیست دوستانشان اضافه کنند.[۸]

کاربران می‌توانند برای یک هنرمند یا یک وب‌گاه و یا وبلاگ شخصی خود و شاید هم برای کالایی که تولید می‌کنند صفحه‌ای جداگانه طراحی کنند تا دیگران هم در آن صفحات عضو شوند و پیشنهادها و انتقادهای خود را ارائه دهند.[۸]

کاربران فیس‌بوک برای شما به پنج گروه طبقه‌بندی می‌شوند؛ دوستان، دوستانِ دوستان، اعضای هم‌شبکه، غریبه‌ها و کاربرانی که احیاناً بسته‌اید(بلاک کرده‌اید).[۶]

فیس‌بوک نرم‌افزارها، ابزارهای جانبی خاص و بازی‌های آنلاین گوناگونی دارد که کاربر می‌تواند با توجه به نیاز خود از آن‌ها استفاده کند.(در فیسبوک با نام Apps یاد شده‌است.)[۶]

جولیان آسانژ موسس وب سایت ویکی لیکس می‌گوید:

«فیس بوک تنفر آمیز ترین ابزار جاسوسی است که تاکنون ایجاد شده‌است. هر کس که نام و مشخصات دوستان خود را به شبکه اجتماعی فیس بوک اضافه می‌کند باید بداند که به شکل رایگان در خدمت دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکاست و این گنجینه اطلاعاتی را برای آنها تکمیل می‌کند.»[۹]

به گفته وی فیس بوک یک گنجینه اطلاعاتی بسیار بزرگ از نام و پیشینه ی افراد است که کاربران آن را به شکل داوطلبانه در اختیار این شبکه اجتماعی قرار می‌دهند ولی این ابزار توسط دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی آمریکا مورد بهره برداری قرار می‌گیرد. دسترسی این دستگاه‌های اطلاعاتی به اطلاعات ذخیره شده در فیس بوک آن را به یک ابزار خطرناک بدل کرده‌است.[۹]

پیشینه

بنیان گذار فیس بوک جوانی به نام مارک زاکربرگ است که آن را در چهارم فوریه سال ۲۰۰۴ راه اندازی کرد. مارک زاکربرگ وب‌گاه فیس بوک را از اتاق خود در دانشگاه هاروارد آمریکا طراحی کرد و در تاریخ ۴ فوریه ۲۰۰۴ آن را به عنوان یک وب سایت اجتماعی ویژهٔ دانشجویان هاروارد راه اندازی کرد. اما سایت او فراتر از محدوده یک دانشگاه و دانشجویان آن، خیلی سریع مورد توجه قرار گرفت و چنان محبوب شد که تا آخر هفته دوم راه اندازی آن، بیش از نیمی از دانشجویان هاروارد درآن نام نویسی کردند و از آن به عنوان راهی برای ارتباط با یکدیگر استفاده می‌کردند و در کوتاه مدت، میلیونها نفر در این سایت ثبت نام کردند.[۱۰]

فیس بوک در ایران

فعالیت فیس بوک در ایران فراز و نشیب‌های زیادی داشته‌است .فیس بوک قبل از سال ۸۸ دوبار فیلتر ودوباره آزاد شده بود .اما بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ دوباره فیلتر شد . مسئولان ایران علت فیلتر شدن را نقض حریم شخصی افراد در این سایت بیان می‌کنند. در حالی که منتقدان علت را استفادهٔ معترضان به نتایج انتخابات سال ۸۸ از این سایت برای سازمان دهی و آپلود فیلم و تصاویر را علت فیلتر شدن آن در سال ۸۸ بیان می‌کنند.

انتقادها به فیس بوک

دانشگاه الازهر کشور مصر، اعلام کرد که استفاده از فیس‌بوک را برای مسلمانان حرام است. آن‌ها دلیل صدور این فتوا را فروپاشی خانواده‌ها اعلام کردند. آن‌ها معتقدند که فیس‌بوک یکی از دلایل فروپاشی خانواده‌ها است.[۱۱][۱۲]

 

در سال ۲۰۱۰ دیوید فینچر فیلمی را با نام شبکه ی اجتماعی(فیلم) در مورد فیس بوک و زندگی مارک زاکربرگ بنیانگذار این سایت ساخت.[۱۳]

کاربران

بر اساس آمار منتشر شده در ماه می‌۲۰۱۱ تعداد کاربران فیس بوک به بیش از ۷۰۰ میلیون کاربر رسیده‌است که حدود ۷۰ درصد آن‌ها کاربران خارج از ایالات متحده هستند. بیشترین کاربران از کشور آمریکا هستند و در رتبه دوم کشور اندونزی قرار دارد. همچنین اکثر کاربران فیس بوک از قاره آمریکا هستند.[۱۴][۱۵]

زمان

تعداد کاربران

روز سپری شده

درصد افزایش

۲۶ اگوست ۲۰۰۸

۱۰۰ میلیون

۱۶۶۵

۱۷۸٫۳۸٪

۸ اوریل ۲۰۰۸

۲۰۰ میلیون

۲۲۵

۱۳٫۳۳٪

۱۵ سپتامبر ۲۰۰۹

۳۰۰ میلیون

۱۵۰

۱۰٪

۵ فوریه ۲۰۱۰

۴۰۰ میلیون

۱۴۳

۶٫۹۹٪

۲۱ جولای ۲۰۱۰

۵۰۰ میلیون

۱۶۶

۴٫۵۲٪

۵ ژانویه ۲۰۱۱

۶۰۰ میلیون

۱۶۸

۳٫۵۷٪

[۱۶]

درآمد

سال

سود

افزایش

۲۰۰۶

۵۲ میلیون دلار

--

۲۰۰۷

۱۵۰ میلیون دلار

۱۸۸٪

۲۰۰۸

۲۸۰ میلیون دلار

۸۷٪

۲۰۰۹

۷۷۵ میلیون دلار

۱۷۷٪

۲۰۱۰

۲۰۰۰ میلیون دلار

۱۵۸٪

[۱۷]